مصاحبه با برنامه چشم انداز اقتصاد شبکه ایران کالا در تاریخ 03 خرداد 1399
کارشناسان برنامه چشم انداز با بیان اهمیت بخش کشاورزی در اقتصاد کشور به نقش تشکل ها در رونق بخش های مختلف کشاورزی به ویژه تنظیم بازار مصرف کننده پرداختند و از تجدیدنظر در قانون ارث، و تخریب نشدن اراضی به عنوان عوامل مهم برای رسیدن به جهش تولید یاد کردند.
به گزارش پایگاه اطلاع رسانی شبکه ایران کالا برنامه امشب چشم انداز اقتصاد با حضور محمد شفیع ملک زاده؛ رئیس نظام صنفی کشاورزی و منابع طبیعی کشور، دکتر صادق خلیلیان عضو هیات علمی دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس و وزیر اسبق کشاورزی و دکتر شاهنوشی عضو هیئت علمی گروه اقتصاد کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد، حسن عباسی معروفان مدیرعامل شرکت سهامی پشتیبانی امور دام کشور به موضوع اصلاح سیاست های اقتصادی تأمین نهادها و جهش تولید پرداختند.
اخیراً با توجه به اهمیت موضوع در برنامه چشم انداز به اصلاح سیاستهای نظام اقتصادی در راستای جهش تولید می پردازیم و هر شب از زاویهای نقد و بررسی می کنیم. بخش کشاورزی به دلایل متعددی در اقتصاد مهم است اولین دلیل هم این است که امنیت غذایی یعنی سفره خانوار ایرانی در گرو فعالیت پررونق بخش کشاورزی است، بخش کشاورزی در کشور ما توانایی بسیاری دارد و در همین ایام که گفته شده رشد اقتصادی کشور منفی نبوده بخش کشاورزی رشد مثبت داشته به گونه ای که رشد منفی را جبران کرد و مجموعه رشد اقتصادی کشور را به صفر رساند. یعنی اگر نفت را حساب نکنیم و بر اساس رشد بخش کشاورزی حتی نرخ رشد مثبت هم داشتیم. نرخ تشکیل سرمایه در بخش کشاورزی هم موضوع بسیار مهمی است حرکت به سمت تولید دانش بنیان بسیار مهم است اینکه آیا بخش کشاورزی توان جهش تولید را دارد یا خیر ؟ یعنی بیش از ظرفیت نصب شده به لحاظ اقتصادی بر روی زمین می توان تولید را انجام داد خیلی مهم است و جوا بآن بله است به اعتقاد کارشناسانی که شب گذشته در برنامه چشمانداز میهمان ما بودند این توان در بخش کشاورزی وجود داشت بخش کشاورزی یعنی تولید کننده به معنای واقعی بخش خصوصی است و به عقیده کارشناسان اگر اجازه دهیم بخش خصوصی کار خود را انجام دهد بهرهور پیش میرود البته که بحث بهرهوری هم در کشاورزی ما بسیار مهم است اما پیچ و خم های بخش دولتی را حداقل ندارد و این بهانه نمی شود که ما به سمت کشاورزی دانش بنیان و پیشرفت و کشاورزی سنتی را با ایراد های قبلی ادامه دهیم. ادامه بحث شب گذشته پیرامون اصلاح سیاست های اقتصادی تأمین نهادها و جهش تولید را در این قسمت از برنامه چشم انداز مشاهده کنید. نقش کشاورزی در اقتصاد کشور دکتر صادق خلیلیان عضو هیات علمی دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس و وزیر اسبق کشاورزی، گفت: بخش کشاورزی ویژگیهایی دارد که این بخش را از بخش صنعت متمایز میکند زیرا با شرایط آب و هوایی که کشاورزان ما سر و کار دارند و زمان کشت متغیر و زمان برداشت متفاوت و مراقبت و رعایت شرایط آب و هوایی آفات بیماری ها و بسیاری موارد دیگر از موارد متمایز شدن بخش کشاورزی از حوزه صنعت است تا محصول مورد نظر به دست مصرف کننده برسد. در قانون ارث تجدید نظر کنیم و جلوی تخریب اراضی را بگیریم دکتر شاهنوشی عضو هیئت علمی گروه اقتصاد کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد هم افزود: اولین اتفاقی که باید بیفتد این است که در حاکمیت ما باوری عمیق نسبت به توانایی به بخش کشاورزی که میتواند در فرآیند تولید ظرفیت بالفعل و بالقوه برای برآوردن نیازهای جامعه به وجود بیاید. وی ادامه داد: در آسیب شناسی مشکلات کشاورزی باید بگویم ما به شدت دچار خرده مالکی هستیم که همین خرده مالکی مانع تحقق نظام های صنفی قوی می شود. عضو هیئت علمی گروه اقتصاد کشاورزی دانشگاه فردوسی مشهد بیان کرد: بین 14 تا 17 میلیون هکتار اراضی کشاورزی کشور ماست که این میزان اراضی دقیقاً برابر است با اراضی سطح زیر کشت کشور انگلستان اما میانگین سطح زیر کشت کشور انگلستان 50 هکتار است اما برای ما بین یک و نیم تا دو هکتار است اولین کاری که ما باید بکنیم این است که در طول 40 سال بعد از انقلاب دو میلیون هکتار از بهترین اراضی کشاورزی که تخریب شده و بخشی از این تخریب هم نه تنها به خاطر ماهیت قانون ارث نحوه برداشت از قانون ارث را باید تجدید نظر کنیم در انگلستان چرا میانگین اراضی 50 هکتار است به لحاظ اینکه زمین حتماً باید مشاء مانند در دست فرزند اول تا این قطعه خرد نشود در صورتی که ما به دلیل برداشت ناصحیح ای که انجام میدهیم روز به روز این اراضی را خرد می کنیم و شاهد تخریب آن هستیم. دکتر شاهنوشی تاکید کرد: اگر در شمال کشور را نگاه کنیم می بینیم که چه میزان اراضی زیر کشت تخریب شده یا در ورامین شهریار کرج اگر نگاه کنیم می بینیم سرعت تخریب شدت گرفته وقتی این اتفاق میافتد و اراضی هم خرد میشود کشاورزان هم قدرت نفوذ و تاثیرگذاری در سیستم را ندارند بنابراین اولین گام این است که باید در سریعترین اقدام جلوی این موضوع را بگیریم تا هم از تخریب اراضی جلوگیری کنیم و دوم در قانون ارث تجدیدنظری صورت بگیرد . تلاش میکنیم بازار نهاده های دامی متعادل شود حسن عباسی معروفان مدیرعامل شرکت سهامی پشتیبانی امور دام کشور هم در پاسخ به اینکه الان وضعیت تأمین خوراک دام چگونه است گفت: ما در کل کشور در سال 98 حدودا 18 میلیون تن نهاده های دامی مورد نیاز به بخش دام و طیور را داشتیم که حدوداً 9 میلیون تن ذرت دامی برای طیور و مقداری هم برای دام بوده و مابقی جو کنجاله سویا از این 18 میلیون تن حدوداً 6 میلیون تن داخل کشور تولید شده و مابقی 12 میلیون تن وارداتی بوده که بیشتر تنوع آنهم در ذرت دانه ای بوده که برای طیور مورد استفاده قرار می گیرد که حدوداً بالای 60 درصد جیره غذایی دان مرغ از ذرت است حدوداً 30 درصد آن هم از کنجاله سویا که تامین آن سال گذشته انجام گرفت. وی افزود: برنامه امسال تولید دو میلیون و 700 هزار تن است که حدوداً 19 مصرف نهاده های دامی را داریم واردات نهاده ها تقریباً دست بخش خصوصی است و مقداری از آن که مربوط به ذخایر استراتژیک می باشدبرعهده شرکت پشتیبانی دام است. که متاسفانه به دلیل اینکه حدوداً در سه ماه و نیم گذشته بخش خصوصی به دلیل برزو بیماری کرونا نتوانست ارز را انتقال دهد شرکت پشتیبانی دام از ذخایر خود نیاز جامعه را تامین کرد. مدیرعامل شرکت سهامی پشتیبانی امور دام کشور ادامه داد: در این مدت باید هر ماه یک میلیون تن واردات انجام می شد که این سه ماه و نیم خلاء بازار پیش آمد.البته الان این وضعیت خیلی بهتر شده و واردات از سر گرفته شده ، روزانه بین 25 تا 30 هزار تن واردات نهادههای دامی از بنادر وارد کشور می شود که با کمکی که از نهادهای مختلف گرفتیم برای تجهیز ناوگان حمل و نقل و مابقی موارد قرار است این میزان به 50 هزار تن برسد تا خلع موجودی نهادها را برطرف کند. چرا از تشکل ها استفاده نمی کنیم؟ محمد شفیع ملک زاده؛ رئیس نظام صنفی کشاورزی و منابع طبیعی کشور هم اظهار کرد: ما تشکلهای بسیار توانمندی در بخش کشاورزی داریم اما در وهله اول این است که هیچ نگاهی به بخش خصوصی و تشکل ها نمی شود هیچ نگاه ویژه ای که باید از ظرفیت این تشکل ها استفاده شود صورت نمی گیرد در نظام تصمیمگیر و تصمیمساز کشور که باید از تشکل ها به عنوان پل ارتباطی بین بخش خصوصی و بخش دولتی استفاده شود اما به هیچ عنوان از ظرفیت این تشکل ها استفاده نمی شود در کدام مبحث برنامه ریزی امروز از تشکل ها دعوت می کنند و از نظرات آنها و تجربیات آنها استفاده می کنند متاسفانه ما فقط شعار میدهیم که تشکل ها خوب نیستند و توانایی ندارند درصورتی که اگر تشکلها را به کار ببریم و از تجربیات و ظرفیت های آن ها برای برنامه ریزی های هر بخش استفاده کنیم مطمئن باشید با واقعیات روبهرو میشویم و میتوانیم به وضوح تمام مسائل را به درستی برنامهریزی کنیم تا از این تشکل ها استفاده شود. به عنوان مثال همین بحث ایجاد زنجیره تولید و تامین و ارزش که اگر از حضور تشکلها استفاده نشود مطمئن باشید تا صد سال دیگر هم این امکان وجود ندارد که بتوانیم زنجیره تولید و عرضه را در کشور داشته باشیم. وی افزود: ما باید یارانه را به تولید کننده بدهیم نه به کسانی که به عنوان ارز دولتی یارانه این بخش را می گیرند و خرج مصارف دیگر می کنند و موجب به هم ریختگی بازار هم می شوند. رئیس نظام صنفی کشاورزی و منابع طبیعی کشور تصریح کرد: متاسفانه یک فاصله قیمتی بسیار زیاد ازتولیدتامصرف وجود دارد کشاورز ما گوجهفرنگی که حداقل کیلویی 1500 تا 2000 تومان هزینه تولیدش است که را با قیمت 400 الی 500 تومان می خرند. متاسفانه همه این مشکلات به بعد از تولید برمیگردد زیرا بعد از تولید مان نه ابزارها و زیرساخت های لازم را داریم و در بحث مدیریت بازار هم بسیار مشکل داریم که اگر بنا است این کارها صورت بگیرد در وهله اول باید قانون تمرکز وظایف بخش کشاورزی باید سر جای خود برگردد و به وزارت جهاد کشاورزی بیاید تا این وزارت خانه خود قاطعانه بتواند تصمیم گیری کند و این زنجیره را که مدیریت از مزرعه تا سفره است از صفر تا صد انجام دهد در وهله دوم باید از ظرفیت تشکلها استفاده شود تمامی کشاورزان ما الان عضو تشکل ها و تعاونی ها هستند اگر برنامهریزی صحیح نداشته باشیم مخصوصاً در مورد الگوی کشت به هدفی که داریم نمی رسیم.